Techniki 02 - pustka powietrzna za absorberem

Zdarza się tak, że po zamontowaniu absorberów szerokopasmowych opartych na wełnie mineralnej, warunki akustyczne nadal odbiegają od tych oczekiwanych w trakcie projektowania (dla tego etapu). Najczęstszy problem to za duże tłumienie (głównie w paśmie powyżej 500 Hz), z czasem pogłosu spadającym do podobnego jak w komorze bezechowej (skrajność) lub za małym i czasem odbiegającym od norm przyjętych dla danego pomieszczenia (np. reżyserki czy sali nagraniowej).
Pierwszy problem najłatwiej rozwiązać poprzez zdjęcie, relokację kilku paneli. Drugi natomiast wymaga dodatkowej pracy – i tutaj przychodzą dwa rozwiązania. Jeżeli różnica stanu faktycznego od projektowego jest bardzo duża to najprościej dołożyć kolejne panele, a jeżeli jest niewielka to należałoby wykorzystać możliwości pustki powietrznej za panelem (zakładając, że panele zamontowano bezpośrednio na ścianie). Te rozwiązanie pozbawi nas kilku centymetrów powierzchni pomieszczenia, ale z pewnością poprawi skuteczność paneli. Warto z niego skorzystać jeżeli możemy sobie na to pozwolić. Pewne jest jedno – na 100% jest to tańsze i szybsze rozwiązanie niż budowa kolejnych paneli ;)
Rozwiązanie jakie chciałbym Wam zaproponować jest możliwe w przypadku paneli o konstrukcji przenośnej, takiej jak np. z artykułu o Absorberze szerokopasmowym 01. Niestety w przypadku Absorbera szerokopasmowego 02 nie da się tego zrobić, gdyż jest to konstrukcja na stałe przymocowana do ściany. Należy wziąć pod uwagę fakt, że najskuteczniejsza pustka powietrzna powstaje gdy występuje bezpośrednio za materiałem pochłaniającym, jak np. wełna mineralna. W tym przypadku będziemy mieć płytę OSB (nie może być za gruba) - działanie nie będzie aż tak spektakularne, ale na pewno w lekkim stopniu pomoże.
Dodatkowo zaprezentuje dwa rozwiązania – jedno dla konstrukcji panelu w trakcie budowy, a drugie dla panelu już wcześniej wykonanego. Będą się one od siebie różnić głównie sposobem montażu dystansów, ale o tym w dalszej części, konkretnie poświęconej instrukcji budowy.
Oba rozwiązania można również zastosować w salkach prób, które często są budowane w starych pomieszczeniach gdzie rury są poprowadzone wzdłuż ścian. To pozwoli bezproblemowy montaż panelu na ścianie – dystanse umożliwią przejście rur pod panelem.

Do dzieła!

Plusy i minusy rozwiązania:

• większa skuteczność paneli
• prostota wykonania
• tanie
• rozwiązuje problemy architektoniczne, np. rur na ścianach

• zmniejszenie pomieszczenia

Potrzebne narzędzia:

• piła ręczna lub mechaniczna
• wyrzynarka 
• wkrętarka lub/i wiertarka (z końcówką „krzyżakową”, wiertełko)
• ołówek
• metrówka
• papier ścierny o drobnej gradacji

Materiały i cena
W poniższej tabeli umieściłem elementy, które należy zakupić. Będą potrzebne do wykonania dystansów. Długość kantówki zależy od długości odcinków na jakie zostanie przycięta. Do wyliczeń przyjąłem, że dystans będzie miał 10 cm – tak więc na jeden panel zużyjemy 4 klocki o wymiarach 60x60x100 – długość znalezionej przeze mnie kantówki ma 2100 – starczy na 5 paneli (cenę całkowitą 20 zł/szt. podzielę przez 5). Ceny dla kołków/haków generalnie mocowania panelu na ścianie nie podaję ponieważ ich wybór zależy od rodzaju ściany.

1 sposób (dla panelu w trakcie budowy)

Lp.	Element	Ilość	Cena zł
1	Kantówka strugana 60x60x2100 (4 odcinki po 10cm)	1	4
2	Wkręty do drewna 3,5x40	12	1
3	Uchwyt meblowy np. typu P	2	4
4	Kołki rozporowe do ściany/hak	2	b.d.
5	Klej do drewna typu vikol (opcjonalnie)	250ml	7
		SUMA	9-16

2 sposób (dla panelu wykonanego wcześniej) 

Lp.	Element	Ilość	Cena zł
1	Kantówka strugana 60x60x2100 (4 odcinki po 10cm)	1	4
2	Wkręty do drewna 3,5x40	36	3
3	Uchwyt meblowy np. typu P	2	4
4	Kątownik z przetłoczeniem	2	4,6
5	Kątownik łącznik	6	6
6	Kołki rozporowe do ściany/hak	2	b.d.
7	Klej do drewna typu vikol (opcjonalnie)	250ml	7
		SUMA	21,6 - 28,6

Instrukcja budowy 

OPCJA 1 (dla konstrukcji w trakcie budowy artykuł: Absorber szerokopasmowy 01)

1. Zaczynamy w momencie zakończenia budowy konstrukcji obudowy (patrz pkt. 2 w projekcie). Twoim zadaniem na ten moment jest przycięcie kantówki do pożądanych długości – przyjmujemy, że zostanie pocięta na odcinki 10 cm (taki też będzie nasz dystans od ściany). Do tego celu potrzebujesz:

• piłę ręczną lub mechaniczną 
• metrówkę 
• ołówek 
• papier ścierny

Wymierz dokładnie takie same odcinki (chyba, że krzywizna ściany lub przeszkody tego wymagają, przytnij na odpowiednie długości). Zakładamy, że powierzchnia jest idealna równa. Po wykonaniu tego „zabiegu” powinieneś otrzymać 4 identyczne klocki. Cięte krawędzie przeszlifuj na gładko.

2. Obudowę panelu ustaw na płaskiej powierzchni tyłem do góry. Wycięte klocki rozmieść w czterech rogach – mniej więcej zachowując ok 5-8 cm zapasu od każdej krawędzi. Mniej więcej jak na poniższym rysunku. Pamiętaj, że na końcu obijasz panel tkaniną i potrzebujesz miejsca na tyle aby ją przyszyć.

Teraz możesz (ale nie musisz) użyć kleju typu vikol aby przytwierdzić dystanse do płyty. Jeżeli pracujesz sam to z pewnością ułatwi Ci to przykręcanie. Nanieś warstwę kleju na oba elementy (na krawędzie styku klocka z płytą). Odczekaj ok 20-30s i połącz je ze sobą. Tę samą czynność powtórz w każdym rogu. Odczekaj ok godziny aż klej utworzy sztywne połączenie. Z pewnością nada się już do dalszej pracy – czyli skręcenia. W tym czasie możesz przejść do kolejnego kroku - wycięcia otworu.


Przyklejone dystanse powinny mniej więcej wyglądać jak na poniższej wizualizacji.

3. Ten i kolejny krok nie są wymagane jeżeli zależy Ci jedynie na ominięciu np. rur poprowadzonych po ścianie. 

Zwiększenie skuteczności panelu wymaga zwiększenia przepływu powietrza przez tylną płytę. Najłatwiejszym rozwiązaniem jest wycięcie wyrzynarką otworu.  Do tego celu potrzebujesz:

• ołówek
• linijka lub poziomica
• wyrzynarka
• wiertarka

Narysuj prostokąt tak aby pozostawić miejsce na "załatanie" dziury materiałem (zabezpieczenie przed pyleniem). Używając wyrzynarki wytnij obrysowany kształt.
Podpowiedź. Przed wycinaniem płyty nawierć 4 otwory w każdym rogu prostokąta, wiertłem o średnicy większej lub równej brzeszczotowi. To pozwoli Ci na umieszczenie wyrzynarki w pozycji do cięcia.

Po wycięciu otrzymasz mniej więcej podobny kształt jak na grafice poniżej.

4. W tym kroku lub kolejnym możesz zająć się zamaskowaniem otworu. Do tego celu możesz użyć dowolnego materiału np. tkaniny , agrowłókniny, starego prześcieradła itp. Jest to na tyle panelu więc będzie niewidoczne - chodzi o zapobieganiu przed pyleniem wełny. W tym celu przygotuj:

• nożyczki 
• tacker

Przytnij materiał do odpowiedniego kształtu (większego niż otwór). Naciągając go z każdej strony przymocuj go tackerem do tylnej płyty. Dzięki temu zapewnisz przepływ powietrza i zapobiegniesz pyleniu. Materiał możesz dodatkowo podkleić aby uszczelnić miejsca gdzie nie ma zszywek.

Wizualizacja poniżej - obszywaj po obwodzie (przerywana linia).

5. Przyszedł czas na przykręcenie dystansów do tylnej płyty co już z całą pewnością je przytwierdzi do panelu. W tym celu przygotuj:

• wkrętarkę lub/i wiertarkę (z końcówką „krzyżakową”, wiertełko)
• ołówek
• 12 wkrętów do drewna

Obróć panel tak aby dystanse posłużyły za nogi podstawy. Ołówkiem zaznacz miejsca umieszczenia wkrętów (po 3 na każdy dystans) płycie OSB, od środka panelu. Wkręty powinny być umieszczone mniej więcej jak na poniższej wizualizacji.

Wykonaj otwory małym wiertłem – głównie chodzi o to aby przy wkręcaniu wkrętów nie pękła kantówka. Po wykonaniu trzech nawiertów, używając wkrętarki zamocuj wkręty. Czynność powtórz na każdym z czterech dystansów.
Można powiedzieć, że już jedną nogą jesteś na mecie!

6. Została ostatnia czynność do wykonania – przykręcenie zawieszek meblowych, które umożliwią powieszenie panelu na ścianie. Ten krok możesz wykonać przez obiciem tkaniną, ale pamiętaj, że wystający element może przeszkodzić/utrudnić dalszą pracę. Możesz ten krok wykonać na samym końcu, jak panel będzie już w pełni gotowy.
Do tego celu potrzebujesz:

• dwóch zawieszek meblowych
• ołówka
• wkrętarki lub/i wiertarki (z końcówką „krzyżakową”, wiertełko)
• wkręty do drewna (ilość zależna od otworów w zawieszce – dla przykładu stosuję 4 na stronę.

Przyłóż zawieszkę do dystansu (zaznaczone na rysunku strzałką) i zaznacz ołówkiem miejsca wierceń (tam gdzie są fabryczne otwory). Zdejmij ją, po czym lekko nawierć w miejscach zaznaczeń. Teraz możesz ponownie przyłożyć zawieszkę i przykręcić ja wkrętami (użyj wkrętarki). Uchwyty montujesz tylko na dwóch górnych kantówkach! Dolne służą wyłącznie do zachowania dystansu od ściany.
Wizualizacja poniżej.

7. Brawo! Wykonałeś właśnie dystanse do swojego panelu akustycznego. Możesz być pewny, że jego skuteczność poprawiła się (zawsze wyjdziesz na plus ;) ).
Na wizualizacji poniżej zobaczysz obudowę (bez obicia) z przymocowanymi dystansami i zawieszkami. Na grafice nie uwzględniłem również otworu, nazwijmy - przelotowego.

OPCJA 2 (dla gotowego panelu ze sztywnym tyłem o grubości około 10mm)

1. W tym przypadku panel akustyczny jest już wykonany i musimy do niego dołączyć drewniane dystanse. W tym celu przygotuj:

• piłę ręczną lub mechaniczną
• ołówek
• metrówkę

Postępując jak w pkt. 1 OPCJI 1, przytnij kantówkę do pożądanych długości. Tutaj ponownie przyjmuję 10 cm. Poniżej wizualizacja przyciętych dystansów.

2. Czas na przymocowanie dystansów. Proponuje Ci abyś je najpierw przykleił dla pewności połączenia – nie jest to wymagane, ale ja osobiście bym tak zrobił. W tym celu przygotuj:

• klej do drewna typu vikol

Klocki przyklej w czterech rogach panelu tak aby zostawić miejsce na łączniki (z góry i z dołu). Pamiętaj, że górne dystanse muszą być na tej samej linii aby w późniejszych etapach nie pojawiły się problemu – np. przy wieszaniu.
Przygotuj:

• wkrętarkę lub/i wiertarkę (z końcówką „krzyżakową”, wiertełko)
• wkręty
• kątowniki/łączniki metalowe

Łączniki wzmacniane dopasuj od spodu dystansów (wyłącznie tych na górze panelu) – jak na wizualizacji poniżej.

Część A dokręć do panelu tylnego, a część B do dystansu. Część A nie wymaga wcześniejszego nawiercenia, część B tak – aby drewno nie popękało przy wkręcaniu.

Teraz weź mniejsze łączniki i przypasuj je od góry dystansów – wizualizacja poniżej.

Wykonaj nawiercenia w części A – część B tego nie wymaga. Po przytwierdzeniu kątowników możesz przejść do dolnych dystansów.

Podobnie jak wcześniej nawiercaj łączenia z drewnianym klockiem, a do tylnego panelu przykręcaj bezpośrednio – oczywiście używając wkrętarki.

3. Czas na krok identyczny do pkt.3 z OPCJI 1. W związku z tym, że panel jest już wypełniony wełną będzie on nieco trudniejszy (mniej wygodny) do wykonania. Do wycięcia otworu będziesz potrzebować jak najdrobniejszego i najkrótszego brzeszczotu aby w jak najmniejszym stopniu uszkodzić wełnę mineralną. Postępuj identycznie jak w pkt. 3 i 4 z OPCJI 1.



4. Zawieszki!
Przygotuj:

• dwie zawieszki
• wkrętarkę lub/i wiertarkę (z końcówką „krzyżakową”, wiertełko)
• wkręty
• ołówek

Zawieszkę przymocuj identycznie jak w pkt. 6 OPCJI 1 – nie będę powielał tego samego tekstu ;) Po montażu wygląda to mniej więcej tak jak na wizualizacji poniżej.

5.  Twój panel jest gotowy i możesz go powiesić. Gratulacje!

Masz pytania, sugestie lub problem? Pisz w komentarzu, a z pewnością Ci odpowiem!

TAGI absorber szerokopasmowy panel akustyczny pustka powietrzna techniki zrób to sam